بر اساس بیانیه نهایی که در اجلاس بریکس به تصویب رسید، رهبران بریکس خواستار اتخاذ تدابیر اساسی تر در افغانستان برای جلوگیری از استفاده تروریستها از خاک افغانستان شدند و همچنین نگرانیهای خود درباره تشدید تنشها در منطقه غربآسیا را ابراز و اقدامات رژیم صهیونیستی را محکوم کردهاند.
در این بیانیه گفته شده است: ما بر ضرورت حلوفصل مسالمتآمیز و فوری اوضاع در افغانستان بهمنظور تقویت امنیت و ثبات منطقه تاکید میکنیم.
ما از افغانستان به عنوان یک کشور مستقل، متحد و صلحآمیز عاری از تروریسم، جنگ و مواد مخدر دفاع میکنیم.
ما خواهان اقدامات قابل مشاهده و قابل تایید بیشتر در افغانستان هستیم تا اطمینان حاصل شود که خاک افغانستان توسط تروریستها استفاده نمیشود.
این در حالی است که پیش از این، مقامات امارت اسلامی در نامهای رسمی به روسیه، خواهان حضور در نشست اجلاس سران بریکس در کازان شده بود، اما روسیه در پاسخ به این درخواست، اعلام کرد که این امر نیازمند یک تصمیم جمعی در بریکس است.
با این وجود، رییس جمهور روسیه از پول بریکس رونمایی کرده که در آن، پرچم نظام سیاسی سابق افغانستان و نام امارت اسلامی در مرکز آن دیده میشود.
حکومت سرپرست افغانستان بارها تأکید کرده که اجازه نمیدهد هیچ تهدیدی از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر، به خصوص کشورهای همسایه شکل بگیرد و در این مورد مکرراً اطمینان داده است.
از سوی دیگر، رهبران بریکس در بیانیه پایانی نشست خود در کازان، نگرانی عمیق خویش را درباره درگیریهای نظامی و بیثباتی در منطقه غرب آسیا ابراز کردند.
کشورهای بریکس حملات به کارکنان سازمان ملل در لبنان و تهدیدها علیه امنیت آنها را محکوم کردند و از رژیم صهیونیستی خواستند که فوراً از چنین جنایات دست بردارد.
آنها گفتند: ما نسبت به وضعیت جنوب لبنان ابراز نگرانی میکنیم؛ ما تلفات غیرنظامیان و خسارات عظیم به زیرساختهای غیرنظامی ناشی از حملات اسرائیل به مناطق مسکونی در لبنان را محکوم میکنیم و خواهان توقف فوری اقدامات نظامی هستیم.
ما حملات را به شدت محکوم میکنیم و در مورد پرسنل سازمان ملل، تهدیدها علیه امنیت آنها را محکوم کرده و از اسرائیل برای توقف فوری چنین فعالیتهایی درخواست می کنیم.
بر اساس بیانیه پایانی شانزدهمین اجلاس سران بریکس در کازان روسیه، کشورهای بریکس بار دیگر بر حمایت خود از اعطای وضعیت عضویت کامل به فلسطین در سازمان ملل تاکید کردند.
کشورهای بریکس خواستار ادامه حمایت از گفتوگو و روند صلح در یمن تحت نظارت سازمان ملل نیز هستند.
در بیانیه پایانی آمده است: ما بر اهمیت تضمین اعمال حقوق و آزادی کشتیرانی کشتیهای همه کشورها در دریای سرخ و تنگه بابالمندب مطابق با قوانین بینالمللی تاکید میکنیم.
ما از تلاشهای دیپلماتیک همه طرفها برای این منظور از جمله رسیدگی به علل درگیری و حمایت مستمر از گفتوگو و روند صلح یمن تحت نظارت سازمان ملل حمایت میکنیم».
در این بیانیه بر توجه به پیشنهادهای میانجیگری برای حل مسالمتآمیز مناقشه اوکراین از طریق گفتوگو تاکید شده و از تشدید خشونتها و تشدید بحران انسانی در سودان ابراز نگرانی شده و خواستار آتش بس شدند.
رهبران بریکس خواستار تقویت رژیم عدم اشاعه و خلع سلاح برای حفظ ثبات و امنیت جهانی و همچنین اجرای سریع قطعنامههای «ایجاد منطقه عاری از سلاحهای هستهای و سایر سلاحهای کشتار جمعی در خاورمیانه» شدند.
کشورهای بریکس تأکید کردند که نگرانیهای امنیتی مشروع و مستدل همه کشورها را به رسمیت میشناسند.
در این بیانیه آمده است: ما بر لزوم مشارکت در تلاشهای پیشگیری از درگیری، از جمله از طریق رسیدگی به علل ریشهای آنها تاکید میکنیم؛ ما نگرانیهای امنیتی مشروع و معقول همه کشورها را به رسمیت میشناسیم.
رهبران بریکس متعهد شدند که گامهای قاطعی برای مهار گسترش ایدئولوژی تروریسم و رادیکالسازی و تقویت همکاری عملی در مبارزه با تروریسم بردارند.
در بیانیه پایانی نشست رهبران تصریح شده است: ما متعهد به اتخاذ تدابیر قاطع برای جلوگیری و مختل کردن گسترش ایدئولوژی تروریسم و رادیکالسازی، سوءاستفاده از فناوریهای مدرن برای اهداف تروریستی، جابجایی فرامرزی تروریستها، تأمین مالی تروریسم و سایر اشکال حمایت از تروریسم، تحریک به ارتکاب اقدامات تروریستی و همچنین جذب نیروهای تروریست خارجی هستیم.
کشورهای عضو گفتند که متعهد به تقویت همکاریهای بینالمللی و منطقهای بیشتر برای پیشگیری و مقابله با تهدیدهای تروریستی «بر اساس احترام کامل به حاکمیت و امنیت کشورها و مطابق با منشور سازمان ملل متحد و قوانین بینالمللی» هستند.
رهبران بریکس گفتند که تلاشها برای سیاسی کردن موضوعات ضد تروریسم و استفاده از گروههای تروریستی برای دستیابی به اهداف سیاسی را رد میکنند و خواستار نهایی کردن و تصویب سریع کنوانسیون جامع سازمان ملل در مورد تروریسم بینالمللی شدند.
رهبران از افزایش خشونتها و درگیریهای مسلحانه جاری در بخشهای مختلف جهان ابراز نگرانی کردند و بر تعهد خود به حل مسالمتآمیز اختلافات از طریق دیپلماسی، میانجیگری، گفتوگوی فراگیر و رایزنی تاکید کردند.
کشورهای بریکس بر اهمیت اجرای برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) درباره برنامه هستهای ایران نیز تاکید کردهاند.
در این بیانیه آمده است: ما بر اهمیت اجرای کامل برجام ذیل قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل تاکید میکنیم و بر اهمیت رویکرد سازنده مبتنی بر حسن نیت همه بازیگران مربوطه برای ازسرگیری اجرای کامل تعهدات برجام توسط همه طرفها تاکید میکنیم.
کشورهای بریکس خواستار مشارکت فعالتر کشورهای کمتر توسعه یافته به ویژه آفریقا در فرآیندهای جهانی شدهاند.
در بیانیه پایانی اجلاس سران بریکس آمده است: «ما خواستار تضمین مشارکت بیشتر و معنادار کشورهای کمتر توسعهیافته، بهویژه در آفریقا، آمریکای لاتین و کارائیب، در فرآیندها و ساختارهای تصمیمگیری جهانی و هماهنگ کردن آنها با واقعیتهای معاصر هستیم».
آنها همچنین گفتند: کشورهای بریکس از تضمین پایداری طولانیمدت فعالیتهای فضایی و جلوگیری از استقرار تسلیحات در فضا حمایت میکنند.
ما حمایت خود را برای تضمین پایداری طولانی مدت فعالیتهای فضای ماورای جو و جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی در فضای ماورای جو و تسلیحسازی آن، از جمله از طریق مذاکرات برای اتخاذ یک سند چندجانبه قانونی مربوطه برای تضمین امنیت جهانی، ابراز میکنیم».
کشورهای بریکس خواستار بازنگری در زیرساختهای مالی بینالمللی برای رسیدگی به مشکلات مالی پیش روی جهان امروز شدند.
در این بیانیه آمده است: ما بر نیاز به اصلاح ساختار مالی بینالمللی فعلی برای رویارویی با چالشهای مالی جهانی از جمله حکمرانی اقتصاد جهانی برای جامعتر و عادلانهترکردن معماری مالی بینالمللی تأکید میکنیم.
سران بریکس بر تعهد خود به چندجانبهگرایی و حفظ نقش مرکزی سازمان ملل در نظام بینالملل و حمایت از اصلاحات همه جانبه سازمان ملل متحد از جمله شورای امنیت، به منظور نمایندگی بیشتر آن تاکید کردند.
در بیانیه پایانی اجلاس سران بریکس همچنین از ایجاد شورای موقت ریاست جمهوری در هائیتی و ایجاد شورای انتخاباتی برای حل بحران استقبال شده است.
شانزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو گروه بریکس از 22 تا 24 اکتوبر (اول تا سوم عقرب) در شهر کازان روسیه در حال برگزار شد که در کنار حضور سران و رهبران کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی به عنوان اعضای اصل این گروه، دست کم نمایندگان حدود 30 کشور دیگر از جمله رئیسان جمهور، نخست وزیران، وزرای امورخارجه و مقام های ارشد در این نشست حضور داشتند.
این اولین بار است که اعضای اصلی و سران کشورهای جدید عضو بریکس در این اجلاس به طور هم زمان حضور دارند.
بریکس یک سازمان بین دولتی است که نام آن از اختصار پنج کشور اصلی عضو آن (برزیل-روسیه-هند-چین و آفریقای جنوبی) گرفته شده است.
این سازمان در سال 2006 ایجاد شد که روسیه در اول جنوری 2024 ریاست این انجمن را بر عهده گرفت؛ علاوه بر اعضای اصلی و بنیانگذار، اکنون مصر، اتیوپی، ایران، امارات متحده عربی و عربستان سعودی نیز به عضویت آن درآمده اند.