دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا، روز گذشته (۲۵ سپتمبر) در کاخ سفید میزبان رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه، در دیداری رسمی بود که به گفته هر دو رهبر، نقطه عطفی در روابط دوجانبه آمریکا و ترکیه محسوب می‌شود.
این نشست دو ساعته، اولین دیدار رسمی دوجانبه از سال ۲۰۱۹، بر تقویت همکاری‌های دفاعی، تجاری، انرژی و مسائل منطقه‌ای تمرکز داشت و به توافق‌های مهمی منجر شد.
همکاری دفاعی و بازگشت احتمالی به برنامه F-35 یکی از محورهای اصلی مذاکرات، مسائل دفاعی بود.
ترامپ از آمادگی آمریکا برای لغو تحریم‌های CAATSA (به دلیل خرید سیستم S-400 از روسیه توسط ترکیه) خبر داد و گفت: «اگر جلسه خوبی داشته باشیم، تحریم‌ها تقریباً بلافاصله لغو می‌شوند.»
او همچنین به امکان فروش جنگنده‌های F-35 به ترکیه اشاره کرد، مشروط به توقف خرید نفت و گاز روسیه توسط انقره.
اردوغان نیز بر مذاکرات برای خرید ۴۰ فروند F-16 و بازگشت ترکیه به برنامه F-35 تأکید کرد.
در همین راستا، قراردادهای تجاری بزرگی به ارزش بیش از ۵۰ میلیارد دالر، از جمله خرید طیاره‌های بوئینگ و تسلیحات آمریکایی، امضا شد.
جایگزینی گاز روسیه با LNG آمریکا در حوزه انرژی، دو طرف توافق کردند که ترکیه وابستگی خود به انرژی روسیه را کاهش دهد.
در همین راستا، قراردادی ۲۰ ساله برای خرید گاز طبیعی مایع (LNG) از آمریکا امضا شد که این توافق بخشی از تلاش‌های واشنگتن برای کاهش نفوذ انرژی مسکو در اروپا است.
همچنین، یادداشت تفاهمی برای همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای مدنی، شامل استقرار راکتورهای مدولار کوچک و کاهش وابستگی ترکیه به پروژه هسته‌ای آکویو روسیه، به امضای وزرای انرژی ترکیه و خارجه آمریکا رسید.
گام‌هایی برای صلح در مسائل منطقه‌ای، ترامپ از نقش کلیدی ترکیه در سرنگونی دولت بشار اسد در سوریه تمجید کرد و گفت: «این پیروزی ترکیه بود.»
دو رهبر بر اجرای توافق مارچ برای ادغام نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) در دولت جدید دمشق تأکید کردند.
همچنین، به درخواست ترکیه، عربستان و قطر، تحریم‌های آمریکا علیه سوریه لغو شد و ترامپ وعده اعلامیه‌ای مهم در این زمینه داد.
در مورد غزه، اردوغان دیدارهای اخیر خود با رهبران عرب و مسلمان در مجمع عمومی سازمان ملل را «میوه‌مند» خواند و ترامپ از نفوذ اردوغان در خاورمیانه برای پیشبرد صلح در غزه استقبال کرد.
تقویت روابط و چشم‌انداز آینده اردوغان این دیدار را «پیروزی دیپلوماتیک» پس از سال‌ها تنش در روابط دو کشور توصیف کرد و هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، بر تقویت روابط بر اساس «احترام متقابل و منافع مشترک» تأکید نمود.
با این حال، موانعی مانند مخالفت احتمالی اسرائیل و یونان با فروش F-35 به ترکیه همچنان باقی است.
این دیدار نشان‌دهنده چرخشی عمل‌گرایانه در روابط آمریکا و ترکیه، دو متحد کلیدی ناتو، است و انتظار می‌رود جزییات بیشتری از توافق‌ها در روزهای آینده منتشر شود.
