توانا: حج بزرگترین اجتماع جهانی و ظرفیت اسلامی برای حل مشکلات امت مسلمه است
مناسک حج شکوهمندترین محفل دیدار خالق و مخلوق و پر رمز و رازترین عبادت و سیر اِلی الله است که با دل کندن از هـمة تعلقات دنیوی آغاز می‌شود و تا دیدار یار ادامه می‌یابد.
حج در جوهر و ذات خود دارای دو عنصر اصلی است: تقرب به خدا در اندیشه و عمل، و اجتناب از طاغوت و شیطان با جسم و جان.
در حج، هم نمایش بندگی و خشوع وجود دارد هم در عین حال در کنار این عاملِ صددرصد معنوی، یک عامل اجتماعی وجود دارد و آن وحدت، برادری و یکرنگی است.
حجّ توحیدی، مظهر اَشِدّآءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَمآءُ بَینَهُم است؛ حج اجتماع بزرگ اسلامی است که در این گردهمایی بزرگ و عظیم نمایندگان و زائران بیش از یکصد کشور جهان شرکت دارند.
حج، سفری معنوی است که بندگان خداجوی، به عشق وشوق لقای حق و در جهت تبعیت از دستورات الهی وپالایش روح، به آن همّت می گمارند.
دیار وحی، بهترین میعادگاه ملل مسلمان است کـه درآن، مسلمانان با یکدیگر آشنا می شوند و ضمن بررسی مشکلات، درصدد رفع آن ها بر می آیند.
حج، یادآور رنج ها و مصائب، دعوت و جهاد ۲۳ سالة پیامبر (صلی الله علیه و آله) در مسیر اعتلای اسلام و رستگاری بشریت است.
همزمان با ایام اعزام حجاج بیت‌الله‌الحرام از سرتاسر جهان به سرزمین وحی مطلب مختصر و‌معجز را خدمت عاشقان بیت الله الحرام بویژه ضیوف الرحمن که عملا در سرزمین حرمین شریفین ( مکه و مدینه ) منتظر فرا رسیدن ایام مناسک حج را می کشند تقدیم می دارم.
۱- کسانى که به حج مىروند و مىآیند واقعاً باید مثل کسانى باشند که «یوم ولدته امّه»؛ پاکیزه ى پاکیزه شده باشند.
۲- حج یک آبشار جارى و یک شط عظیم شستشوى معنوى و روحى است، آثار از پاکی و طهارت بعد از مناسک حج در عملکرد ضیوف الرحمن قابل رویت باشد.
۳- حج مظهر توحید، و کعبه خانه ى توحید است، یکی از نشانه های قبولیت حج مجهز شدن با سلاح توحید و معرفت الهی است.
۴- حج مى تواند دلبستگی هاى اسارت آفرین را از دلها بشوید، حاجی جز قبول بندگی با ذات مقتدر خویش را از تمام بندها خلاص می‌کند.
۵- حج مى تواند روح توحید را در دلها زنده کند، حاجی با میثاق مجدد با ابراهیم، اسماعیل، هاجر و رسول الله (ص) صفحه جدید توحیدی را آغاز می کند.
۶- حج یک فریضه الهی و استثنایى و یک مراسم عجیب و پُر رمز و راز است، حاجی از مناسک حج درس‌ها و اندرز های را فرا می‌گیرد و بعد از حج هدف‌مند مسیر که آگاهانه انتخاب کرده است به پیش می‌رود.
۷- حج برترین جایگاه اعلام بیزاری از استعمار، استثمار و اسنحمار و شرک و طاغوت و فراخوان امت اسلامی در محور کلمه التوحید و توحید کلمه است.
اکنون که موسم حج فرا رسیده و نغمه لبیک برآمده از دل‌هاى مشتاق، فضاى حریم امن الهى را انباشته است و ملت‌هاى مسلمان، از آفاق گسترده جهان، به میعاد ذکر و استغفار و قیام و اتحاد شتافته، و برادران مهجور، به یکدیگر رسیده اند، جبهه سپاس و خضوع به ساحت خداى عزیز و حکیم سوده، حمدى به عظمت صفات حسنى و شکرى به وسعت دریاى رحمت حق، نثار حریم حضرت احدیت مى کنم، که یک بار دیگر به مسلمین مشتاق، توفیق این فریضه را عطا فرمود، و یک بار دیگر پرچم عزت و عظمت را بر فراز سر مسلمانان در خانه امن خود برافراشت.
زبان و قلم از توصیف و تقدیر این نعمت بزرگ، قاصر است، خدا کند که نور معرفت بر دل‌هاى روشن حج گزاران بتابد و حقیقت، در جان مشتاقان متجلى گردد.
حج می‌تواند روح توحید را در دلها زنده کند، تکه پاره‌های امت بزرگ اسلامی را به هم وصل کند، عظمت مسلمین را به آنان برگرداند و آنان را از حقارت و احساس ذلتی که بر ایشان تحمیل کرده‌اند، نجات دهد. حج می‌تواند به دردهای بی درمان درمان و به زخم های امت مرهم باشد.
حج می‌تواند دلبستگی‌های اسارت‌آفرین را از دلها بشوید و در مقابل، ارتباط با خدا و با بندگان خدا را در فرد و جمع مسلمانان تقویت نمایند.
حج باید بر دل‌های خسته و مجروح مسلمین مرهم نهاده و راه رشد و صلاح را ـ که همانا اتحاد و همبستگی ملت‌های مسلمان و عزم راسخ آنان بر مقابله و مبارزه با دشمنان اسلام، استکبار و جهانخواران و غارتگران ثروت‌های مادی و معنوی مسلمین است به آنان نشان دهد
حج در سال جاری در شرایط فرا می‌رسدکه ملت مسلمان فلسطین بویژه غزه در سخترین وضعیت دردناک قرار دارد ، تا اکنون بیش از یکصد هزار زن و طفل پیرو جوان کشته و‌رخمی شده و از خانه های شان آوراده گردیده اند.
حجاج محترم همان طوری که اجرای ادای مناسک حج یک فریضه الهی است، حمایت از مسلمانان دردمند و مظلوم غزه به دستور قرآن کریم در چنین شرایط نیز یک جیبه و‌فریضه اسلامی است.
در حج باید مسایل جهان اسلام بررسی شود. بزرگترین مسأله عمومی مسلمین پس از لزوم آمادگی برای دفاع از اسلام و هویت جمعی مسلمین، مسأله‌ی ملت‌های زیر ستم و مبارزی است که دست طغیان و کفر و استکبار، آنان را مقهور و مظلوم ساخته و سخت‌ترین شرایط زندگی را بر آنان تحمیل کرده است.
حج از یک طرف مظهر معنویت است – ارتباط با خدا، آشنا شدن دل با آیات الهى و نزدیک شدن هرچه بیشتر انسان به خدا از یک طرف، مظهر وحدت است – یکپارچگى امّت اسلام، برداشتن دیوارها و حجاب‌ها و پُر کردن درّهها و شکاف‌هایى که یا به دست دشمن، یا به وسیله تعصّبات و اوهام به وجود آمده است، و نیز ایجاد قدمى به سوى امّت واحده اسلامى است.
اگر این سه جهت در حج مجسّم شود، حج فایده خود را بخشیده است.
۱- حاجى از حج بهره الهی و‌معنوی کامل را داشته باشد.
۲- دنیاى اسلام و جامعه اسلامى و امّت اسلامى نیز باید بهره لازم را ببرند و در این اجتماع چندین ملیونی آنچه لازم است استفاده بهینه صورت گیرد.
۳- فضاى کشور های اسلامی در ایام حج و با رفتن حُجّاج، در شرف معنوی‌تر شدن می شود وقتى حُجّاج برمىگردند، بارى از معنویت با خود مىآورند؛ یعنى سوغات روحیه و معنویت. هر وقت سخن از حجّ است، معنویت پراکنده مىشود.
تدبّر در حجّ، عامل معجزه آسایى در گسترش این اندیشه در میان همه مسلمانان است، به علاوه چهارراه عظیمى براى برقراری روابط و تبادل اطلاعات ملت‌ها از شرق و غرب و شمال و جنوب جهان اسلام است.
لازم است دو نکته اصلى را یعنى دل سپردن به خدا و نزدیک کردن خود به ذات مقدس الهى در اندیشه و عمل با عبودیت خالص و حقیقى از یک سو و اجتناب و برحذر بودن از شیطان‌ها و دشمنان راه و جهت الهى از سوى دیگر، براى خود تأمین کنند و با روحى مجهّز به تقوا و دلى سرشار از اعتماد به خدا و روحى لبریز از امید به آینده امت اسلامى و تصمیمى راسخ در پیگیرى هدفهاى اسلام و به قصد حاکمیت یافتن معارف و قوانین و فرهنگ اسلامى بر جوامع مسلمان، به دیار خود باز گردند.
تقویت این احساس در فرد، که وى عضوى از پیکر بزرگ امت است و هدایت درست آن، باید بتواند بر همه آن ترفندهاى تفرقه ساز، غلبه کند؛ و ضمن این که هویت ملّى و فرقه یى را در بخش‌هاى گوناگون امت اسلامى پاس مىدارد، از فوایدى که در یک‌دلى و اتحاد است، همه این مجموعه بزرگ را بهره مند سازد و عزّت و اقتدار و خیر کثیرى را که در یکپارچگى امت اسلامى نهفته است، شامل همه اجزا و اعضاى آن کند.
طواف و سعى و نمازهاى جماعت و همه حرکات و سکنات دسته جمعى در حج، این درس را به حج‌گزار مىرساند و آن را در اعماق وجود او نفوذ مىدهد.
شناخت نمونه و نمایى از آن امّت واحده، به معنى گامى عملى در راه تحقق آن آرزوى بزرگ – یعنى اتحاد اسلامى – و در نهایت سر برکشیدن قدرت واحده اسلامى در میدان سیاست جهانى است.
دیدن توده هاى عظیم حج‌گزار از نقاط گوناگون عالم، و با زبان‌ها و رنگ‌ها و نژادهاى گوناگون، افق دید مسلمان را گسترش مىدهد و از مرزهاى شخصى و قومى و ملّى فراتر مىبرد، و وظیفه اسلامىِ رفتار برادرانه، وى را با آنان به تعارف و هم‌زبانى و همدلى مىکشاند، خبرهاى اختصاصى ملت‌ها را به سراسر جهان اسلام مىبَرَد و توطئه تبلیغاتى دشمن را که همیشه، و امروز بیش از هر زمان، دست اندرکار قلب حقیقت و دروغسازى و شایعه پراکنى است، خنثى مىکند و فاصله هاى مکانى و زبانى و پندارى را از میان برمىدارد. با تبیین موفقیت یک ملت، در دل ملت‌هاى دیگر، امید مىدمد و با تشریح تجربه یک کشور، کشورى دیگر را مجرّب مى سازد.
احساس انزوا و تنهایى را از افراد و ملت‌ها مىزداید و ابّهت دشمن را در چشم آنان مىشکند، مصیبت‌هاى بزرگ یک کشور را براى دیگران شرح مىدهد و آنان را به فکر علاج آن مىافکند.
توقف حج‌گزاران در موسم حج در یک نقطه، و به خصوص وقوف در عرفات و مشعر و در منى، همگى، زمینههاى مستعد این شناختِ کارساز و کارآمدند.
حج ابراهیمی و محمدی (صلی الله علیه و آله و سلم) آن است که در آن توجه به خدا و پناه بردن به حکومت و قدرت او، با پشت کردن به قدرت طواغیت و جباران همراه باشد.
خداوندا! ما را توفيق عبادت و بندگى و سپاس‌گزارى نعمت‌ها، و پاسدارى از حرمین شریفین بیت المقدس عزیز و تمام سرزمین های اسلامی، مرحمت فرما.
پروردگارا! اين مركز بزرگ اسلامى را روز به روز پر شكوه تر، و حلقه اتصال امت اسلامی قرار بده و دست ابو جهلان زمان و ابن آبی‌ها را از آن کوتا بساز.
بار الها! دست همه دشمنان خونخوار و آن‌ها كه از اين مركز بزرگ سوء استفاده مى‌كنند از آن قطع كن!
آمين يا رب العالمين
دکتور عبدالرووف توانا، مسوول و بنیان‌گذار کانون علمی فرهنگی شهید استاد عبدالقادر توانا
۱۸ جوزا ۱۴۰۳
